Deprem Güvenlik Bilgileri ile Deprem Farkındalığınızı Arttırma Yolları
Türkiye coğrafi olarak deprem kuşağı üzerinde yer almaktadır. Meydana gelen depremlerin sonucunda çok sayıda can ve mal kaybı oluşabilmektedir. Ana depremlerin ardından oluşan artçı sarsıntılar ise ciddi hasarlara yol açmaktadır. Bu nedenle deprem ile ilgili bilgilerin bilinmesi son derece önem taşımaktadır. Deprem için alınacak önlemler ile can ve mal kaybı en aza indirilebilmektedir. Depreme hazırlıklı olunabilmesi için deprem öncesinde, deprem sırasında ve deprem sonrasında yapılması gerekenlerin bilinmesi gerekmektedir. Türkiye’de yaşayan her kişinin gerekli deprem tedbirlerini alarak depreme karşı hazırlıklı olmaları bir gerekliliktir. Depremden sonra ilk 6 saat ise arama kurtarma çalışmaları açısından oldukça önemlidir.
Deprem Güvenlik Bilgileri
Türkiye, sahip olduğu tektonik, sismik, topografik ve iklimsel yapısı nedeniyle doğal afetlerle sıklıkla karşılaşan bir ülkedir. Dünya üzerinde insan kaybı açısından üçüncü, etkilenen insan sayısı açısından ise sekizinci sırada olan Türkiye’de, her yıl büyüklüğü 5 ile 6 arasında değişen en az bir deprem meydana gelmektedir. Bu nedenle deprem güvenlik bilgilerinin her vatandaş tarafından bilinmesi gerekmektedir. Türkiye’nin dönüm noktası, 17 Ağustos 1999 tarihinde yaşanan Marmara Depremi’dir. Büyük can kaybına ve geniş çaplı hasara neden olan depremin ardından Türkiye’de afet yönetimi konusunun gözden geçirilme zorunluluğu ortaya konulmuştur. Günümüzde herkesin deprem öncesi ve sonrası yapılması gerekenler ile ilgili detaylı bilgi sahibi olması sağlanmak istenmektedir. Olası bir depremde aranacak numara ise Acil Çağrı Numarası olan “112”dir.
Deprem Erken Uyarı Mobil Uygulamaları Nelerdir?
Deprem uygulamaları, deprem alarmı ile deprem öncesi bildirim göndererek deprem gibi doğal afet durumlarında insanların bilgilendirilmesi ve yönlendirilmesi için tasarlanmış mobil uygulamalardır. Bu uygulamalar, depremleri gerçek zamanlı olarak izler, sismik aktiviteyle ilgili anlık bilgiler sunar ve kullanıcıları olası tehlikeler konusunda uyarır.
Kullanıcılar için deprem uygulamalarının en önemli yararı, deprem anında ve sonrasında hayati bilgileri hızlı ve doğru bir şekilde alabilmeleridir. Bu uygulamalar genellikle deprem verilerini, haritalarını ve bazen de kullanıcının güvende olup olmadığını aile ve arkadaşlarına bildirme seçeneği sunar.
Deprem uygulamalarının kullanımı kolaydır ve genellikle arayüzleri kullanıcı dostudur. Uygulamalar, deprem büyüklüğü, derinliği, merkez üssü gibi temel bilgileri sağlar ve bazen kullanıcıların depremi nasıl hissettiklerini bildirmelerine olanak tanır.
Bu bilgiler, yetkililerin ve acil durum ekiplerinin yanıt verme süreçlerinde de değerlidir. Modern teknolojinin sunduğu bu imkanlar sayesinde, deprem uygulamaları, afet yönetimi ve risk azaltma çabalarında önemli bir rol oynamaktadır.
Kandilli Rasathanesi Uygulaması:
Kandilli Rasathanesi Uygulaması, Türkiye ve çevresindeki depremlerle ilgili bilgi veren bir mobil uygulamadır. Ana özellikleri şunlardır:
- Anlık Deprem Bildirimleri: Türkiye ve çevresindeki depremleri gerçek zamanlı bildirir.
- Deprem Verileri ve Haritalama: Depremlerin konumlarını ve detaylarını harita üzerinde gösterir.
- Arama ve Sıralama Özelliği: Geçmiş depremleri büyüklüklerine göre arayıp sıralama imkanı sağlar.
- Zaman Bazlı Listeleme: Son depremleri belirli bir zaman dilimine göre listeler (örneğin son 24 saat, son 7 gün).
- Tarihsel Deprem Bilgileri: 1900'den bugüne kadar olan büyük depremleri gösterir.
Bu uygulama, depremlerle ilgili hızlı ve güncel bilgi sağlamak için idealdir ve hem Android hem de iOS cihazlar için mevcuttur.
AKUT Güvendeyim Uygulaması:
"AKUT Güvendeyim" uygulaması, acil durumlar ve doğal afetler sırasında kullanıcılara yönelik tasarlanmış bir mobil uygulamadır. Ana özellikleri şunlardır:
- Güvenlik Bildirimi: Aile ve arkadaşlarınıza güvende olduğunuzu bildirmenizi sağlar.
- Konum Paylaşımı: Acil durumlarda konumunuzu güvendiğiniz kişilerle paylaşma imkanı sunar.
- Acil Durum İletişimi: Yakınlarınızla hızlı ve kolay bir şekilde iletişim kurmasına olanak tanır.
- Çoklu Platform Desteği: Hem Android hem de iOS cihazlar için uygun.
AKUT Güvendeyim uygulaması, doğal afetler sırasında kullanıcıların güvenliğini sağlamak ve iletişimi kolaylaştırmak için geliştirilmiştir.
AFAD Acil Uygulaması:
"AFAD Acil" uygulaması, Türkiye Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın (AFAD) resmi mobil uygulamasıdır. Ana özellikleri şunlardır:
- Acil Durum Bildirimleri: Afet ve acil durumlar hakkında güncel bilgiler ve uyarılar sağlar.
- Yardım Talebi: Acil durumda yardım talebinde bulunma imkanı sunar.
- Konum Bazlı Bilgiler: Kullanıcının bulunduğu konuma göre özelleştirilmiş afet bilgileri sunar.
- Afet Eğitimi: Afetler sırasında yapılması gerekenler hakkında eğitici içerikler içerir.
- Çoklu Dil Desteği: Türkçe dahil çeşitli dillerde hizmet verir.
AFAD Acil uygulaması, afet ve acil durumlar sırasında kullanıcıları bilgilendirir ve yardım isteme gibi önemli işlevler sunar. Uygulama, Android ve iOS cihazlar için mevcuttur.
Android Google Deprem Uyarı Sistemi Nasıl Açılır ?
Google'ın Android için sunduğu ücretsiz deprem uyarı sistemi ile 3 milyardan fazla Android telefonun ivme ölçerlerini kullanarak 4.5 ve üzeri şiddetteki depremleri algılayıp, bölgedeki kullanıcılara erken uyarı gönderiyor. Bu sistem ile pek çok depremde android kullanıcılarına anlık bildirim ulaştırılıyor. Etkinleştirmek için şu adımları takip ediniz;:
- Telefonunuzun ayarlar uygulamasını açın.
- Konum ayarlarına gidin.
- Açılan sayfadan "Deprem Uyarıları" butonuna tıklayın.
- Deprem Uyarıları sayfasından, deprem erken uyarı sistemini aktif edin.
iOS - Apple Telefonda Deprem Uyarı Sistemi nasıl açılır?
İOS cihazlarda, deprem uyarı sistemini aktif etmek oldukça kolaydır. Bu sistem, deprem anında sizi uyararak tehlike durumlarında can güvenliğinizi sağlamaya yardımcı olur.
iOS Deprem uyarı sistemi nasıl çalışır?
- Apple telefonunuzda ayarları açın:
- Acil Durum: Ayarlar’ın ana sayfasından "Acil Durum" seçeneğine dokunun.
- Deprem Uyarıları: Acil Durum sayfasında, "Deprem Uyarıları" seçeneğine dokunun.
- Uyarıları Açın: "Deprem Uyarıları" sayfasında, "Uyarıları Aç" seçeneğini etkinleştirin. Bu işlemi yaptığınızda, İOS cihazınız deprem uyarıları almaya hazır hale gelir.
- Gerektiğinde Titreşimleri Açın: Aynı sayfada, "Gerektiğinde Titreşimleri Aç" seçeneğini aktif hale getirin. Bu seçenek, cihazınızın deprem sırasında titreşim yaparak sizi uyarmasını sağlar.
- Bölge Seçimi: "Deprem Uyarıları" sayfasında, "Bölge Seçimi" seçeneğine tıklayın. Hangi bölgelerde yaşadığınıza bağlı olarak, telefonun deprem uyarısı gönderip göndermeyeceğini belirler.
- Otomatik Ayarlama: Bölge Seçimi sayfasında, "Otomatik" seçeneğini etkinleştirin. Bu seçenek, cihazınızın bulunduğunuz bölgeyi otomatik olarak belirlenmesini sağlar.
- Kendi Bölgenizi Seçin: Alternatif olarak, "Kendi Bölgenizi Seçin" seçeneğine dokunarak kendinizin yaşadığı bölgeyi manuel olarak seçebilirsiniz.
Deprem uyarı sistemini aktif etmek bu kadar kolaydır. Bu adımları izlediğinizde, İOS cihazınız deprem uyarıları alacak ve cihazınızın titreşmesiyle sizi uyaracaktır. Bu sayede, deprem sırasında can güvenliğinizi sağlama şansınız artacaktır.
Deprem Öncesi Yapılması Gerekenler
Depremler, önlem alınmaması durumunda daha fazla sayıda can ve mal kayıplarına sebep olmaktadır. Bu nedenle deprem öncesi alınacak önlemler ile can ve mal kayıpları en aza indirilebilmektedir. Deprem öncesi alınabilecek olan önlemler; yapısal anlamda alınabilecek önlemler ve eşyaların verebileceği hasarlara karşı alınabilecek önlemler olmak üzere 2 ayrı başlık altında incelenmektedir. Deprem öncesi yapılması gerekenler şu şekilde belirtilebilir:
- Yerleşim bölgelerinin titizlikle belirlenmesi gerekmektedir. Ovalık ve kaygan olan bölgeler iskana açılmamalıdır. Konutların gevşek toprağa sahip meyilli arazilere yapılmamalıdır.
- Dik yarların yakınına, dik boğaz ve vadilerin içine bina yapılmamalıdır.
- Konutlara deprem sigortası yaptırılmalıdır.
- Mevcut tüm binaların dayanıklılıkları arttırılmalıdır.
- İmar planında konuta ayrılmış olan yerler dışında olan yerlere bina ve ev yapılmamalıdır.
- Çok kar yağışı alan ve çığ tehlikesi olan yamaçlarda bina yapılmamalıdır.
- Yapıların deprem etkilerine karşı dayanıklı olarak inşa edilmeleri gerekmektedir.
- Dolap üzerine konulan eşyalar plastik tutucu malzemeyle sabitlenmelidir.
- Soba ve ısıtıcılar sağlam malzemelerle duvara veya yere sabitlenmelidir.
- Deprem sırasında kişilerin üzerine düşebilecek kitaplık, raf, dolap gibi eşyaların sabitlenmeleri gerekmektedir.
- Deprem çantası hazırlanmalıdır.
Online DASK sigortası yaptırmak için DASK teklifleri internet üzerinden alınabilmektedir. Online DASK yapma işlemi için T.C kimlik numarası ve şifre bilgisi gerekmektedir. E-devlet şifresi bulunmayan kişiler kendilerine yakın olan PTT şubesinden şifre temin edebilirler. Online Deprem Sigortası yaptırmak için tıklayın. Dask hakkında aklınıza takılan daha fazla bilgi için ilgili blog yazımızı okuyabilirsiniz; Deprem Sigortası (DASK) Nasıl Yapılır?
Deprem Sırasında Yapılması Gerekenler
- Deprem sırasında yapılması gerekenlerin başında sakin olmak bulunmaktadır.
- Sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya hacimli ve dolgun koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşyaların yanına çömelerek veya uzanarak deprem yaşam üçgeni oluşturulmalıdır. Baş iki el arasına alınarak veya yastık, kitap gibi koruyucu malzemeler ile korunarak sarsıntı geçene kadar beklenmelidir. Güvenli yer bulunarak çök-kapan-tutun yapılması gerekmektedir. Sarsıntı sona erene kadar sabit durulmalıdır.
- Sarsıntıya yatakta yakalanıldığında yatakta kalınmalıdır. Vücuda düşebilecek ağır bir eşyanın olmaması durumunda yastıkla baş korunmalıdır. Varsa en yakın güvenli alana geçilmelidir.
- Merdivenlere ve çıkışlara koşulmamalıdır. Sarsıntı bitene kadar evde kalınması, sarsıntı sona erince dışarı çıkılması gerekmektedir. Sarsıntı anında binadan çıkılmamalıdır.
- Tekerlekli sandalyede olanların tekerlekleri kilitleyerek başlarını ve boyunlarını korumaya almaları gerekmektedir.
- Artçı depremler sırasında da ana depremde yapılması gerekenler yapılmalıdır.
- Mutfak, laboratuvar ve imalathane gibi iş aletlerinin yer aldığı bölgelerde ocak ve fırın gibi cihazlar kapatılmalıdır.
- Sarsıntı sona erdikten sonra elektrik, su ve gaz vanalarının kapatılarak soba ve ısıtıcıların söndürülmesi gerekmektedir. Daha önceden hazırlanmış olan acil durum çantası ile birlikte en yakın deprem tahliye toplanma alanına gidilmelidir.
Deprem Sırasında Yapılmaması Gerekenler
Depremde yapılmaması gerekenlerin en başında paniklememek bulunmaktadır. Bina içerisinde olan kişilerin sarsıntı süresince binadan ayrılmamaları son derece önemlidir. Özellikle ana depremin ardından meydana gelen artçı sarsıntılarda binalar ciddi hasar alabilmektedir. Bu nedenle sarsıntının sona ermesi beklenerek dışarı çıkılmalıdır. Kişilerin kendilerine en yakın güvenli toplanma alanlarına gitmeleri gerekmektedir. Deprem sırasında yapılmaması gerekenler şu şekilde belirtilebilir:
- Deprem anında sabitlenmemiş olan dolap, pencere ve raf gibi eşyalardan uzak durulmalıdır.
- Cam, dışarıya bakan duvar, pencere, aydınlatma tesisatı veya armatürü gibi düşecek eşyalardan uzak durulmalıdır.
- Deprem sırasında binadan çıkılmamalı, merdivenlere ve çıkışlara koşulmamalıdır.
- Acil durum ve yangın bildirimi dışında deprem sırasında ve depremden sonra telefon kullanılmamalıdır.
- Kibrit ve çakma kullanılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.
- Balkonlardan ve asansörlerden uzak durulması gerekmektedir.
Deprem Sonrası Yapılması Gerekenler
Deprem öncesi ve deprem sırasında olduğu gibi deprem sonrası yapılması gerekenler bulunmaktadır. Depremden sonra yapılacakların başında paniğe kapılmadan, etrafa bakarak emniyette olunduğundan emin olunarak binanın terk edilmesi bulunmaktadır. Gaz kokusu alınması durumunda ise gaz vanası kapatılarak, kapılar ve camlar açılmalıdır. Sarsıntının sona ermesinin ardından afet ve acil durum çantası alınarak en yakın toplanma bölgesine gidilmelidir. Deprem sonrası yapılacaklar arasında elektrik, su ve gaz vanalarının söndürülmesi bulunmaktadır. Bunların yanı sıra ısıtıcı ve sobaların da kapatılmaları gerekmektedir. Deprem sonrası alınabilecek önlemler şu şekildedir:
- Deniz kenarında olunması durumunda tsunami tehlikesine karşı sahilden uzaklaşılmalıdır.
- Deprem sonrası ilk 72 saat içerisinde acil ihtiyaçlar ve değerli evrakların saklanabileceği afet ve acil durum çantası hazırlanmalıdır.
- Deprem sonrasında ihtiyacı olan çocuk, bebek, yaşlı, hamile ve engellilere destek olunmalıdır.
Deprem Sırasında Karşılaşılabilecek Tehlikeler Nelerdir?
Yıkıcı doğal afetlerden biri olan depremin verebileceği zararlar oldukça fazladır. Depremden sonra oluşan doğa olayları arasında bulunan tsunami tehlikesine karşı deniz seviyesinden yüksek olan alanlara gidilmesi gerekmektedir. Doğa olaylarının yanı sıra evlerde de çeşitli tehlikeler bulunmaktadır. Deprem sırasında karşılaşılabilecek tehlikelerin bilinmesi son derece önemlidir. Depremde tehlikeli durumlar şu şekilde belirtilebilir:
- Deprem sırasında çevrede bulunan eşyalar kişilerin üzerine düşebilir.
- Deprem sırasında camlar kırılıp, patlayabilmektedir.
- Sarsıntı sırasında hareket edilmesi, balkonlara, merdivenlere yönelinmesi tehlikelidir.
Deprem Sırasında Uzak Durulması Gereken Yerler Nelerdir?
Deprem sırasında uzak durulması gereken yerlerin bilinmesi, depremin sebep olabileceği zararlardan korunmak için son derece önemlidir. Apartmanların dış duvarları tehlikelidir. Deprem sırasında bu alanlardan uzak durulması gerekmektedir. Koridorlar, iç duvarlarla çevrelenmekte oldukları için daha güvenli alanlardır. Evlerin güvenli alanları, deprem sırasında devrilebilecek mobilyaların ve baş kısmına düşebilecek eşyaların bulunmadığı yerlerdir. Pencere kenarları tehlikelidir. Bu nedenle kişilerin evlerindeki en güvenli yerleri tespit etmeleri gerekmektedir. Deprem sırasında açık alanda bulunan kişilerin ise çevre binalardan uzak durmaları gerekmektedir. Tsunami tehlikesine karşı deniz seviyesinden yüksek alanlara çıkılmalıdır.
- Cam Cepheler ve Pencereler: Kırılan camların neden olduğu tehlikelerden kaçınmak için.
- Ağır Eşyaların Bulunduğu Alanlar: Büyük mobilya, televizyon, kitaplık gibi düşme riski olan ağır eşyalar.
- Yüksek Raflar ve Dolaplar: Üzerine düşme ve yaralanma riski taşıyan yüksek raflar ve dolaplar.
- Mutfak ve Banyo: Kesici ve kırıcı eşyaların bulunduğu, su ve gaz hatlarının risk taşıdığı alanlar.
- Dış Kapılar ve Merdivenler: Panik sırasında kalabalık oluşabilecek ve yıkılma riski taşıyabilecek alanlar.
Deprem Sırasında En Güvenli Yerler Nelerdir?
Deprem güvenliği konusunda araştırma yapan kişiler “Depremde hangi kat daha güvenlidir?” sorusunun yanıtını merak etmektedirler. Deprem sırasında en üst katlar en fazla sallanan katlardır. Ancak paniğe kapılmamak ve evin en güvenli yerinde sarsıntının geçmesini beklemek gerekmektedir. Evlerdeki güvenli yerlerin önceden tespit edilmesi hayati önem taşımaktadır. Apartmanların dış duvarlarına kıyasla koridorlar daha güvenlidir. Bunun nedeni, koridorların iç duvarlarla çevrelenmeleridir.
Deprem sırasında güvenli yerlerin listesi şu şekildedir:
- Dayanıklı Mobilyaların Yanı: Ağır eşyaların düşme riskine karşı korunak sağlayan masalar veya yataklar.
- İç Duvarların Yanı: Yapının dış duvarlarına göre daha az hasar görebilecek iç duvarların yakını.
- Koridorlar: Genellikle sağlam yapısıyla koruma sağlayan bina koridorları.
- Bina Dış Köşeleri: Yapının dış köşeleri, genellikle daha dayanıklı yapısal özelliklere sahiptir.
- Kapı Çerçeveleri: Özellikle eski binalarda, kapı çerçeveleri destekleyici bir yapıya sahip olabilir.
- Açık Alanlar: Binalar, ağaçlar ve elektrik hatları gibi düşme riski olan yapı ve nesnelerden uzak, geniş açık alanlar.
Deprem Sırasında Açık Alanda Yapılması Gereken Önlemler Nelerdir?
Kişiler deprem sırasında evlerinde veya açık alanlarda olabilmektedirler. Binalarda olduğu gibi açık alanlarda da dikkat edilmesi gereken bazı durumlar bulunmaktadır. Depremin gerçekleştiği süre boyunca açık alanda kalınmalıdır. Bu süre içerisinde evlere girilmemelidir. Açık alanların çevrelerinde çok sayıda bina bulunabileceği için bu binalardan düşebilecek cam ve baca kırıklarına karşı tedbirli olunmalıdır. Açık alanda depreme karşı alınacak önlemler şu şekilde belirtilebilir:
- Enerji hatlarından, ağaçlardan, duvar diplerinden ve diğer binalardan uzaklaşılmalıdır.
- Açık arazide çömelerek etraftan gelebilecek olan tehlikelere karşı hazır olunmalıdır.
- Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.
- Toprak kayması, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır.
- Binalardan düşebilecek olan cam kırıkları, baca ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır.
- Toprak altındaki kanalizasyon, gaz ve elektrik hatlarından gelebilecek olan tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.
- Çevredeki binaların dış duvarlarının yıkılabileceğinin bilincinde olunarak dikkatli olunması gerekmektedir.
Depremden Sonra Evden Çıkmadan Neler Yapılmalıdır?
Deprem güvenliği konusunda fikir sahibi olmak isteyen kişiler “Depremden sonra evden çıkmadan neler yapılmalıdır?” sorusuna yanıt aramaktadırlar. Sarsıntı süresince baş ve boyun bölgesi korunarak hareketsiz kalınmalıdır. Sarsıntı sona erdiğinde kişiler, emniyette olduklarından emin olduktan sonra binayı terk edebilirler. Gaz kokusu alınması durumunda gaz vanası kapatılarak, pencereler açılmalıdır. Sarsıntının sona ermesinin ardından afet ve acil durum çantası alınarak en yakın toplanma bölgesine gidilmelidir.