Çalışma hayatına yeni başlayacak olan ve çalışan kişilerin sıklıkla duydukları kavramlardan biri “sigorta primi” olmaktadır. Kişiler “Prim ne demek?” sorusuna yanıt aramaktadırlar. Prim kavramı çok farklı alanlarda kullanılmaktadır. Sigorta primleri işverenler tarafından aylık olarak SGK’ya ödenmesi gereken tutara denilmektedir. İşverenlerin her çalışan kişi için devlete sigorta primi ödeme yapmaları bir yasal zorunluluktur. Sigorta primleri hesaplaması yapılırken bazı faktörler göz önünde bulundurulmaktadır. Sigorta primi işçi işsizlik oranını, işveren payı oranını, işçi sigorta prim oranını, devlet hastanelerindeki sağlık hizmetlerini, emeklilik hakkını ve SGK ile anlaşmalı hastanelerdeki sağlık hizmetlerinin belirli bir bölümünü veya tamamını kapsamaktadır. Sigorta primi 2024 yılı itibariyle belirlenmiştir. Sigorta prim iadesi ise sosyal güvenlik merkezine veya il müdürlüğüne yazılı olarak talepte bulunulması halinde toplu olarak alınabilmektedir.
Sigorta Primi Nedir?
Çalışma hayatına yeni başlayan kişiler “sigorta primi” kavramı ile sıklıkla karşılaşmaktadırlar. Çalışan kişilerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri ve emeklilik hakkı elde edebilmeleri amacı ile işverenler tarafından devlete ödenen teminat çeşidine “sigorta primi” adı verilmektedir. İşverenler her çalışan kişi için devlete sigorta primi ödemekle yükümlüdürler. Sosyal güvence alanında sıklıkla kullanılan kavramlar arasında yer alan sigorta primi sayesinde kişiler yaşlılık dönemlerini belirli bir düzenli gelir ile geçirebilmektedirler. Sosyal devletler sosyal güvence sistemleri ile vatandaşlarını güvence altına almaktadırlar. Türkiye de bir sosyal devlet olarak sosyal güvence sistemini “Sosyal Güvenlik Kurumu” (SGK) aracılığı ile sağlamaktadır.
Sigorta primi kavramı sigortacılık alanında da kullanılmaktadır. Kişilerin sağlıklarını veya mal varlıklarını olası risk durumlarına karşı sigorta ettirmektedirler. Sigorta şirketleri aracılığı ile yapılan sigorta çeşitleri ile kişiler kendilerini güvende hissetmektedirler. Sigorta çeşitleri arasında tamamlayıcı sağlık sigortası, özel sağlık sigortası, hayat sigortası, kasko sigortası, konut sigortası, DASK sigortası ve ferdi kaza sigortası gibi sigorta ürünleri bulunmaktadır. Sigorta sahipleri sigorta şirketlerine düzenli olarak sigorta primleri ödeyerek sigorta sözleşmesinde belirtilen limitler ve teminatlar dahilinde güvence altında olmaktadırlar. Sağlık sigortası primi, konut sigortası primi, kasko sigortası primi ödemeleri yıllık olarak yapılmaktadır.
Sigorta Primi Nasıl Hesaplanır?
Çalışan kişilerin yanıt aradıkları soruların başında sigorta primi hesaplama ve sigorta primi sorgulama işlemlerinin nasıl yapıldığı gelmektedir. 2024 yılı itibariyle çalışanlar için SGK primi %14 olarak belirlenmiştir. İşverenler için ise SGK prim oranı %15,5 olarak belirtilmiştir. Söz konusu dilimler brüt ücret üzerinden hesaplanmaktadır. Sigorta prim gün sayısının öğrenilebilmesi için ise çalışan kişinin faaliyet göstermiş olduğu günlerin toplanması gerekmektedir. İşverenler dışında vatandaşlar isteğe bağlı sigortaya başvurabilmektedirler. Türkiye’de ikamet eden ve Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamamış olan Türk vatandaşları, 18 yaşını doldurmaları halinde isteğe bağlı sigorta yaptırabilmektedirler. İsteğe bağlı sigorta primi ödeme işlemleri mobil veya internet bankacılığı üzerinden yapılabildiği gibi Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşması bulunan bütün banka ve PTT şubeleri ile ATM’lerden gerçekleştirilebilmektedir. Sigorta primi öğrenme işlemi e - devlet uygulaması üzerinden kolaylıkla gerçekleştirilebilmektedir. Vatandaşlar e-devlet uygulaması üzerinden T.C kimlik numaraları ve şifre bilgilerinin girişini yaparak SGK prim sorgulama işlemlerini rahatlıkla gerçekleştirebilmektedirler.
Sigorta Primi Ödemesi Nasıl Yapılır?
Kişiler sigorta prim ödemesinin nasıl yapıldığını merak etmektedirler. Sigorta prim ödemeleri kolaylıkla gerçekleştirilebilmektedir. Sigorta primleri Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) resmi internet sitesi üzerinden yapılabildiği gibi aynı zamanda mobil veya internet bankacılığı ile de gerçekleştirilebilmektedir. Bunun yanı sıra sigorta prim ödeme işlemi Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşması bulunan bütün bankalardan ve PTT şubelerinden de yapılabilmektedir. Kişiler aylık sigorta primi ve günlük sigorta primi tutarlarını merak etmektedirler. Sigorta primleri 5510 sayılı kanunun 41. maddesine göre belirlenmektedir. Kişiler “Sigorta primleri ne kadar?” sorusuna yanıt aramaktadırlar. 5510 sayılı kanunun Ek - 9 maddesine göre ayda 10 günden az çalışan kişilerin ödemeleri gereken SGK primi 2024 yılı itibariyle en az 3.218,4 TL olarak, en yüksek sigorta primi ise 24.144 olarak belirlenmiştir.
Sigorta Primi Ne Zaman Yapılır?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4. maddesinin birinci fıkrasına göre sigortalı sayılan kişilerin işe başlamadan en az 1 gün öncesinde sigorta primlerinin başlatılması gerekmektedir. Sigorta primi hesaplaması yapılmasının ardından primler yatırılmaya başlanmaktadır. Sigorta primi ödemeleri ayın son gününe kadar yapılabilmektedir. Ayın son gününün tatil gününe denk gelmesi durumunda ise en geç takip eden ilk iş gününe kadar sigorta primi ödemesinin yapılması gerekmektedir.
Sigorta Primleri Neden Yükselir?
Sigorta primleri ile ilgili yanıtı merak edilen soruların başında “Sigorta primleri neden yükselir?” sorusu gelmektedir. Sigorta primi hesaplamasında sigorta branşları göz önünde bulundurulmaktadır. Anlaşmada bulunan teminat ve kişisel ihtiyaçlar gibi faktörler sigorta prim oranlarının belirlenmesinde önem taşımaktadır. Söz konusu değişkenlik ise sigorta primlerinin farklı oranda artmasına neden olmaktadır. Sigorta şirketleri tarafından yapılan anlaşmalarda bulunan ek hizmetler ve teminatlar sigorta primlerinin artmasına sebep olmaktadır. Bunun yanı sıra devlete ödenen sigorta primleri her sene belirlenmiş olan maaş düzeyi ile ek hizmetlere bağlı olarak değişebilmektedir. Her yıl brüt maaşlara yapılan zamlar daha fazla sigorta primleri ödenmesine neden olmaktadır.
Sigorta Primi Ne Demek?
Kişiler “Sigorta primi ne demek?” sorusuna yanıt aramaktadırlar. Çalışan kişilerin hem sağlık hizmetlerinden hem de emeklilik hakkından yararlanabilmeleri için işverenler tarafından devlete belirli bir tutar ödenmesi gerekmektedir. Bu tutara ise sigorta primi adı verilmektedir. İşverenlerin her sigortalı çalışanları için devlete sigorta primi ödemesi yapmaları bir yasal zorunluluktur. Sigorta primleri hesaplamaları yapılırken ise bazı faktörler göz önünde bulundurulmaktadır. Sigorta prim tutarı belirlenirken çalışan kişinin brüt maaşı dikkate alınmaktadır. İşverenin ve işyerinin koşullarına bağlı olarak prim oranları farklılık gösterebilmektedir. Sigorta prim oranları her sene devlet tarafından tavan ve taban oranlarına bağlı olarak belirlenmektedir. Sigorta primleri çalışan kişilerin brüt maaşlarının günlük tutarı üzerinden hesaplanmakta ve sigorta çeşidine göre farklılık göstermektedir.
Sigorta Primi Ne Kadardır?
Sigorta primleri belirlenirken brüt maaş dikkate alınmaktadır. 2024 yılı itibariyle en düşük sigorta primi, brüt asgari ücret göz önünde bulundurularak belirlenmektedir. SGK primi hesaplaması yapılırken brüt asgari ücretin altında olan bir tutar ile hesaplanamamaktadır. Ücretin %14’ü kesilmektedir. Bu da sigorta primini ifade etmektedir. 2024 yılı itibariyle en yüksek sigorta primi ise brüt asgari tutarın 7,5 katı baz alınarak belirlenmektedir. Brüt asgari ücretin 7,5 katının üzerinde bulunan bir tutar ile hesaplanamamaktadır. SGK primi hesaplaması yapılırken baz alınacak en yüksek tutar 75.060 olmaktadır.
İşverenlerin sigorta prim gününde her çalışan kişi için devlete ödemekle yükümlü oldukları tutar her yıl değişmektedir. Çalışan kişinin almış olduğu brüt maaş ve SGK matrahına dahil edilen ek ödemelere bağlı olarak sigorta primleri hesaplanmaktadır. Giydirilmiş brüt ücret üzerinden işçi, işveren ve işsizlik oranları ile hesaplama gerçekleştirilmektedir. Part time çalışan kişilerin sigorta primi hesaplamasında farklı faktörler göz önünde bulundurulmaktadır. Sigorta primi hesaplaması çalışan kişiler tarafından kolaylıkla yapılabilmektedir.