Günümüz otomobilleri teknolojik donanımlarıyla birlikte oldukça karmaşık mekanik sistemlere sahiptir. Bu sistemlerin uyum içinde çalışabilmesi için motor, şanzıman, fren gibi birçok bileşenin düzenli bakımının yapılması gerekir. Aracın performansını doğrudan etkileyen motor ise özellikle dikkat edilmesi gereken en önemli bölümlerden biridir. Motorun sağlıklı çalışabilmesi için yağlama sisteminin doğru şekilde işlemesi gerekir ve bu noktada karter adı verilen parça devreye girer.
Karter motorun alt kısmında yer alan ve yağın depolandığı bir haznedir. Yani aracınızın kalbi olan motorun yağ deposu görevini üstlenir. Bu parça hem motorun soğumasını sağlar hem de hareketli aksamların birbirine sürtünmesini engelleyerek aşınmayı önler. Basit bir metal kap gibi görünse de aslında aracın uzun ömürlü olmasını sağlayan en kritik parçalardan biridir.
Yağ Karteri Ne İşe Yarar?
Motorun altında bulunan ve dayanıklı çelik ya da alüminyumdan üretilen yağ karteri motor yağı için bir rezervuar görevi görür. Yağ motorun çeşitli bölgelerine pompalanır, görevini tamamladıktan sonra tekrar kartere döner. Böylece sürekli bir yağlama döngüsü sağlanmış olur.
Yağın bu şekilde sürekli dolaşımı şu faydaları sağlar, haliyle karterin görevi;
- Motor parçaları arasındaki sürtünme azaltılır.
- Motorun aşırı ısınması engellenir.
- Motorun ömrü uzar.
Eğer bu sistemde bir aksama meydana gelirse motor yeterince yağlanamaz. Bu durumda parçalar aşınmaya başlar ve motor yağ kaçağı masrafı gibi istenmeyen sorunlar ortaya çıkar. Bu nedenle karterin düzenli aralıklarla kontrol edilmesi oldukça önemlidir.
Araba Karteri ve Görevleri
Halk arasında araba karteli olarak da bilinen bu parça motorun alt kısmını kapatarak hem dış darbelerden korur hem de yağ sızdırmazlığı sağlar. Aracın en alt kısmında yer aldığı için taş çarpması, çukur gibi dış etkenlere karşı dayanıklı olması gerekir.
Motor karterinin temel görevleri şunlardır:
- Motor yağı için bir depo oluşturmak.
- Yağın motor içinde dolaşımını sağlamak.
- Motorun alt kısmını dış etkilerden korumak.
- Yağın soğumasına yardımcı olmak.
Bu görevlerin biri aksadığında motor performansı düşer. Örneğin, karterde meydana gelen bir delik ya da çatlak karter yağ kaçağı sorununa yol açabilir ve zamanında fark edilmezse motorun tamamen zarar görmesine neden olur.
Karter Contası Nedir?
Motorun alt bloğu ile karter arasına yerleştirilen ince ve dayanıklı sızdırmazlık parçasına karter contası nedir sorusunun cevabı olarak yağ sızıntısını engelleyen conta denebilir. Bu parça kauçuk ya da mantar benzeri malzemelerden yapılır ve motorun yüksek sıcaklığına dayanacak şekilde üretilir.
Zamanla yıpranan conta görevini tam olarak yerine getiremezse karter contası yağ kaçağı problemi meydana gelir. Bu durumda motorun altında yağ lekeleri görülür ve motor yağı seviyesinde azalma fark edilir. Conta değişimi, yağ sızıntılarını önlemek ve motorun sağlıklı çalışmasını sürdürmek için oldukça önemlidir.
Karter Delinmesi ve Olası Sonuçları
Karter aracın alt kısmında yer aldığı için sürüş esnasında taş, çakıl ya da yüksek kasis gibi engellere çarpabilir. Bu tür darbeler sonucunda karter delinmesi yaşanabilir. Delinen karter içerisindeki yağın dışarı akmasına neden olur.
Karter delinirse ne olur kısmında;
- Motor yağı hızla azalır.
- Yağlama gerçekleşmediği için motor parçaları aşınır.
- Motor kilitlenir ve çalışmaz hale gelir.
- Aracın tamir masrafları ciddi oranda artar.
Bu nedenle aracınızın alt kısmından yağ damlaması fark ettiğiniz anda sürüşe devam etmemeniz gerekir. Motoru çalıştırmak hasarın büyümesine neden olur.
Karter Yağ Kaçağı Nasıl Anlaşılır?
Karterden yağ sızdırması genellikle aracın altında yağ birikintisiyle kendini belli eder. Ancak bazen sızıntı gözle fark edilmeyebilir. Böyle durumlarda motor yağ seviyesini kontrol etmek en doğru yöntemdir.
Karter yağ kaçırıyor sorusunun cevabını anlamak için şu belirtilere dikkat edilmelidir:
- Motor yağı sürekli azalıyorsa,
- Egzozdan mavi duman çıkıyorsa,
- Motor normalden fazla ısınıyorsa,
- Park alanında yağ lekeleri görülüyorsa,
Bu belirtiler varsa aracınızı bir servise götürüp motor yağ kaçağı tamiri yaptırmanız gerekir.
Yağ Karteri Değişimi Nasıl Yapılır?
Eğer karter ciddi şekilde hasar gördüyse ya da onarılamayacak durumdaysa yağ karteri değişimi yapılması gerekir. Bu işlem uzman ekipler tarafından belirli adımlar izlenerek gerçekleştirilir:
- Aracın motoru tamamen soğutulur.
- Araba liftle kaldırılarak alt kısma erişim sağlanır.
- Karterin içinde kalan yağ tamamen boşaltılır.
- Eski karter dikkatlice sökülür.
- Yeni karter ve conta monte edilir.
- Uygun miktarda motor yağı doldurulur.
Bu işlem sonrasında yağ sızıntısı kontrol edilir. Sorun ortadan kalktıysa araç yeniden kullanılabilir hale gelir. Uygulama maliyetleri aracın modeline göre değişir; araba karteri fiyatları ortalama birkaç bin lira arasında değişiklik gösterebilir.
Karter Contası Değişimi Neden Önemlidir?
Karter contası değişimi çoğu zaman yağ sızıntılarının çözümü için yeterli olur. Conta yıprandığında yağ dışarı sızar ve bu durum motorun performansını düşürür. Yeni bir conta takıldığında sistem tekrar sızdırmaz hale gelir.
Bu işlem sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, yüzeyin tamamen temizlenmesi ve uygun sıkılıkta monte edilmesidir. Aksi halde yeni conta da kısa sürede işlevini yitirir. Bu nedenle işlemin yetkili servislerde yapılması önerilir.
Karter Kırılması ve Motor Üzerindeki Etkileri
Bazı durumlarda sadece delinme değil tamamen karter kırılması da yaşanabilir. Özellikle hızla geçilen kasisler, yoldaki metal parçalar veya kaldırım kenarına çarpma bu hasara neden olabilir. Karter kırıldığında yağ bir anda boşalır ve arabanın yağ deposu patladı şeklinde bir tablo ortaya çıkar. Bu motorun saniyeler içinde zarar görmesi anlamına gelir.
Motoru bu halde çalıştırmak geri dönülmez hasarlara yol açabilir. Bu nedenle böyle bir durumla karşılaşıldığında aracı hemen durdurmalı ve çekici çağırmalısınız.
Karter Arızalarını Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler
Karterin hasar görmesini ya da sızdırma yapmasını önlemek için alınabilecek bazı basit ama etkili önlemler vardır:
- Aracı çok alçak yollarda dikkatli kullanın.
- Kasis ve tümseklere yavaş girin.
- Periyodik bakımlarda yağ seviyesini kontrol ettirin.
- Aracın alt kısmını düzenli olarak gözden geçirin.
- Sızıntı belirtileri fark ettiğinizde gecikmeden servise gidin.
Bu önlemler uzun vadede motor karteri arızalarının önüne geçerek hem yakıt verimliliğini artırır hem de motorun ömrünü uzatır.
Karter motorun sağlıklı çalışması için kritik bir parçadır ve meydana gelebilecek delinme, kırılma veya contadan kaynaklanan yağ sızıntıları ciddi motor hasarlarına yol açabilir. Bu tür risklere karşı düzenli bakım ve dikkatli kullanım büyük önem taşır. Ayrıca kasko sigortası kapsamında aracın karter ve motor hasarları da teminat altına alınabilir. Ethica Sigorta olarak sunduğumuz kapsamlı kasko poliçeleri olası karter arızaları veya motor hasarlarında sürücülere finansal güvence sağlar ve bakım maliyetlerinin yükünü hafifletir. Bu sayede araç sahipleri hem motor sağlığını korurken hem de beklenmedik masraflara karşı güvenceye sahip olur.
İlginizi Çekebilir→ Triger Kayışı Nedir?