Günlük yaşamda trafikle iç içe olan bireyler için araç kullanımı hem bir ihtiyaç hem de bir alışkanlık haline gelmiştir. Özellikle büyük şehirlerde ulaşımı kolaylaştıran en önemli araçlardan biri olan otomobiller aynı zamanda şehir yaşamının en karmaşık sorunlarından biri olan trafik yoğunluğunun da merkezinde yer alır. Bu yoğunluk içerisinde park problemi sürücülerin karşılaştığı en yaygın zorluklardan biridir. Araç sahipleri bazen bilinçli bazense zorunlu sebeplerle kurallara uymayan şekilde park yapabilir.
Bu aşamadaysa devreye yanlış park cezası girer. Aracın uygun olmayan bir alana özellikle de trafik düzenini ve güvenliği bozacak şekilde bırakılması durumunda kesilen bu cezalar hem maddi hem de hukuki sorumluluklar doğurur. Üstelik cezanın tahsil edilmemesi durumunda trafik sigortası işlemlerinden araç muayenesine kadar pek çok işlem durma noktasına gelir.
Hatalı Park Nedir ve Hangi Durumları Kapsar?
Hatalı park bir aracın trafik kurallarında belirtilen yerlere aykırı biçimde park edilmesi durumudur. Hatalı parklar genellikle sürücülerin dikkatsizliği, acelecilik veya bilgisizlik sonucu oluşur. Ancak bazı durumlar tamamen keyfi ve ihmal sonucu meydana gelebilir. Hatalı park sayılabilecek başlıca durumlar:
- Yaya geçitlerinin üzerine ya da çok yakınına park etmek
- Kaldırımların üzerine araç bırakmak
- Yangın musluğu itfaiye çıkışı gibi alanları kapatmak
- Durakların yakınına veya içine park etmek
- Engelliler için ayrılmış park yerlerine park etmek
- Dar sokaklara, iki araç arasına geçişi engelleyecek şekilde park etmek
- Alt ve üst geçitlere köprü giriş-çıkışlarına yakın mesafede park etmek
Bu örneklerin tamamı trafik akışını ve insan güvenliğini ciddi anlamda tehdit eder. Bu nedenle trafikte düzeni sağlamak adına belirlenen kuralların dışına çıkılması durumunda hem park cezası hem de puan cezası uygulanır.
Hatalı Parkın En Yaygın Nedenleri Nelerdir?
Yanlış parkın arkasında çoğu zaman farkında olunmadan yapılan hatalar yer alır. Ancak bazı durumlar tamamen alışkanlık haline gelmiş kuralsızlıktan kaynaklanır. Hatalı park davranışlarının en sık rastlanan nedenleri şu şekilde sıralanabilir;
- Aceleci ve sabırsız olmak: Sürücüler kısa süreli işler için aracını uygun olmayan bir yere park edebilir.
- Bölgeye yabancılık: Özellikle şehir dışından gelen sürücüler park alanlarını tam olarak bilmediklerinden yanlış yerlere park edebilir.
- Taklit eğilimi: Başkalarının uygunsuz parkını gören bazı sürücüler, aynı davranışı gösterme eğiliminde olabilir.
- Park yeri yetersizliği: Kalabalık bölgelerde yeterli park alanı bulunmadığından dolayı sürücüler uygun gördükleri yere aracını bırakabilir.
- Kuralları bilmemek: Özellikle yeni ehliyet almış ya da uzun süre araç kullanmamış kişiler, güncel park kurallarına hâkim olmayabilir.
2025 Yılında Hatalı Park Cezaları Ne Kadar?
2025 yılı itibarıyla hatalı park cezaları, trafik ihlal kodlarına göre sınıflandırılmıştır. Her bir kod belirli bir park kuralının ihlaline karşılık gelir. Bazı yaygın ihlaller ve bu ihlallere karşılık gelen güncel ceza tutarları şu şekilde;
- Taşıt yoluna ve geçiş yolları önüne park: 993 TL
- Toplu taşıma duraklarına 15 metreden daha yakın park: 993 TL
- Kamuya ayrılmış yerlerin giriş-çıkışına park: 993 TL
- Yaya geçidi ya da kaldırımlara park: 993TL
- Engelli park alanlarına park etmek: 1.986 TL (engelli yerine park cezası)
- Yangın musluklarının çevresine park: 993 TL
- Alt ve üst geçitlere 10 metreden daha yakın park: 993 TL (kaldırıma park etmenin cezası)
Bu ücretler eğer cezanın yazıldığı tarihten sonraki 15 gün içinde ödenirse %25 erken ödeme indirimi ile tahsil edilir. Bu durum yanlış park cezası erken ödeme indirimi olarak da bilinir.
Ceza Puanı Sistemi Nasıl İşler?
Hatalı park cezaları sadece maddi değil aynı zamanda sürücünün ceza puan hanesine de yansıyan yaptırımlardır. Trafik ihlali kodlarına göre bazı park ihlallerinde sürücüye 10, bazı ağır ihlallerde ise 15 ceza puanı verilir. Örneğin;
- Park yasağı levhasına rağmen park edenlere: 10 puan
- Köprü, tünel ve geçitlere yakın alanlara park edenlere: 15 puan
- Yaya geçidine park etme cezası gibi insan güvenliğini tehlikeye atan davranışlara: 15 puan
Bir yıl içinde 100 ceza puanını aşan sürücülerin ehliyetine geçici süreyle el konulabilir. Bu durum özellikle ticari araç kullanan kişiler için ciddi bir kayıp anlamına gelir.
Araç Çekme ve Diğer Yaptırımlar
Yanlış park edilen araçlar bazı durumlarda sadece ceza kesilmekle kalmaz çekici yardımıyla bulundukları yerden kaldırılır. Araba çekme cezası ya da araç çekme cezası uygulanabilecek bazı durumlar şu şekildedir;
- İtfaiye yolu gibi hayati öneme sahip alanların kapatılması
- Yaya geçitlerinin ya da engelli rampalarının kapatılması
- Duraklarda toplu taşımayı engelleyecek şekilde bekleme yapılması
- Cam önü park etme gibi komşuluk ilişkilerini zedeleyen durumlar (camın önüne araba park etmenin cezası)
Bu gibi durumlarda hem çekme ücreti hem de trafik cezası birlikte uygulanır. Ayrıca otoparka çekilen aracın günlük bekleme ücreti de sürücüye aittir.
Hatalı Park Cezası Nasıl Sorgulanır ve Ödenir?
Bir aracın yanlış yere park ettiğine dair ceza kesilmişse, bu durum genellikle e-Devlet veya Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) online sistemlerinden sorgulanabilir. “Araç plakasına yazılan trafik cezası” sekmesine giriş yaparak ilgili bilgiye ulaşılabilir. Ceza ödeme işlemleri ise aşağıdaki kanallar üzerinden yapılabilir:
- İnteraktif Vergi Dairesi
- Mobil bankacılık uygulamaları
- PTT ve anlaşmalı bankalar
Cezanın ödenmemesi durumunda bazı işlemler durur. Örneğin cezası ödenmeyen bir aracın zorunlu trafik sigortası yenilenemez ya da araç TÜVTÜRK tarafından muayeneye kabul edilmez.
Trafikte her bireyin sorumluluk bilinciyle hareket etmesi hem kendi güvenliği hem de toplum düzeni için büyük önem taşır. Park ihlali cezası yalnızca maddi değil sosyal etkiler de doğurur. Özellikle yaya geçidine park cezası gibi hayati risk içeren davranışlar telafisi zor sonuçlar doğurabilir.
Bu nedenle aracınızı park ederken sadece boşluk bulduğunuz yere değil kurallara uygun olup olmadığına da dikkat etmelisiniz. Bir anlık kolaylık uzun vadede cezaya ve zaman kaybına dönüşebilir. Yanlış yere park etme cezası ödenmediği durumda trafik sigortası da yenilenmediği için trafikte daha büyük cezalarla karşı karşıya kalabilirsiniz.
Trafik Kazalarında Asli kusur ve Tali Kusur Nedir? başlıklı blog yazımızı inceleyebilirsiniz.