Pasaport, bir Türk vatandaşının yurt dışına çıkış ve girişlerinde kimliğini belgelemek için kullandığı resmi belgedir.Farklı renklerde ve özelliklerde olmak üzere 4 çeşit pasaport türü mevcuttur. Bu makalede, her bir pasaport türünün ne olduğunu, kimlere verildiğini ve nereden alınabileceğini inceleyeceğiz.
Pasaport Türleri:
1. Bordo Pasaport (Umumi Pasaport):
Bordo pasaport, diğer adıyla umumi pasaport, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yurt dışına çıkış ve girişlerinde kimliklerini belgelemek için kullandıkları en yaygın pasaport türüdür. Her Türk vatandaşı, gerekli şartları yerine getirirse bordo pasaport başvurusunda bulunabilir.
Bordo Pasaportun Özellikleri:
- Renk: Bordo
- Süresi: 6 ay, 1 yıl, 2 yıl veya 5 yıl olarak seçilebilir.
- Vizesiz Seyahat: Bordo pasaport sahipleri, Türkiye'nin vizesiz seyahat anlaşması olan 111 ülkeye vizesiz gidebilirler.
- Kapsamlı Seyahat: Bordo pasaport ile vize alarak 190'dan fazla ülkeye seyahat edilebilir.
- Harç ve Ücret: Pasaport harcı ve defter ücreti ödenerek Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nden (NVİ) veya e-Devlet üzerinden alınabilir.
Bordo Pasaport Kimlere Verilir?
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her yetişkin ve çocuk
- Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları
- Çift vatandaşlığa sahip kişiler (bazı sınırlamalar olabilir)
Bordo Pasaport Başvurusu Nasıl Yapılır?
- NVİ'ye Başvuru: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün (NVİ) herhangi bir il müdürlüğü veya ilçe müdürlüğüne şahsen başvurabilirsiniz.
- e-Devlet Başvurusu: e-Devlet portalı üzerinden online başvuru yapabilirsiniz.
- Randevu Almak: NVİ'ye veya e-Devlet'e başvurmadan önce randevu almanız gerekmektedir.
- Gerekli Belgeler: Kimlik belgesi, fotoğraf, pasaport harcı ve defter ücreti dekontları gibi gerekli belgeleri yanınızda bulundurmanız gerekir.
2. Yeşil Pasaport (Hususi Pasaport):
Yeşil pasaport, diğer adıyla hususi pasaport, belirli devlet memurları, kamu görevlileri, eski milletvekilleri, belediye başkanları ve aile fertleri gibi özel bir statüye sahip kişilere verilen bir pasaport türüdür. Yeşil pasaport sahipleri, bordo pasaporta kıyasla bazı vizesiz seyahat avantajlarına sahiptir.
Yeşil Pasaportun Özellikleri:
- Renk: Yeşil
- Süresi: 5 yıldır.
- Vizesiz Seyahat: Yeşil pasaport sahipleri, 80'den fazla ülkeye vizesiz seyahat edebilirler.
- Kapsamlı Seyahat: Yeşil pasaport ile vize alarak 190'dan fazla ülkeye seyahat edilebilir.
- Harç ve Ücret: Pasaport harcı ve defter ücreti ödenerek Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nden (NVİ) veya e-Devlet üzerinden alınabilir.
Yeşil Pasaport Kimlere Verilir?
- Kamu Görevlileri:
-
- ve 2. Kademedeki Devlet Memurları
- Hakim ve Savcılar
- Rektörler ve Dekanlar
- Belediye Başkanları ve Yardımcıları
- Emniyet Müdürleri ve Yardımcıları
- Askeri Personel (Subaylar, Astsubaylar ve Uzman Çavuşlar)
- Diğer Kamu Görevlileri (listede yer alanlar)
- Eski Milletvekilleri ve Aileleri
- Emekli Büyükelçiler ve Aileleri
- Bazı Üst Düzey Yöneticiler
Yeşil Pasaport Başvurusu Nasıl Yapılır?
- NVİ'ye Başvuru: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün (NVİ) herhangi bir il müdürlüğü veya ilçe müdürlüğüne şahsen başvurabilirsiniz.
- e-Devlet Başvurusu: e-Devlet portalı üzerinden online başvuru yapabilirsiniz.
- Randevu Almak: NVİ'ye veya e-Devlet'e başvurmadan önce randevu almanız gerekmektedir.
- Gerekli Belgeler: Kimlik belgesi, fotoğraf, pasaport harcı ve defter ücreti dekontları, yeşil pasaport almaya hak veren belge veya belgeler gibi gerekli belgeleri yanınızda bulundurmanız gerekir.
3. Gri Pasaport (Hizmet Pasaportu):
Gri pasaport, diğer adıyla hizmet pasaportu, kamu görevlileri ve uluslararası kuruluşlarda görev yapan Türk vatandaşlarına verilen bir pasaport türüdür. Gri pasaportlar, resmi görev seyahatlerinde kullanılır ve bazı vizesiz seyahat imkanları sunar.
Gri Pasaportun Özellikleri:
- Renk: Gri
- Süresi: 2 yıl veya 4 yıldır.
- Vizesiz Seyahat: Gri pasaport sahipleri, 60'dan fazla ülkeye vizesiz seyahat edebilirler.
- Kapsamlı Seyahat: Gri pasaport ile vize alarak 190'dan fazla ülkeye seyahat edilebilir.
- Harç ve Ücret: Pasaport harcı ve defter ücreti ödenerek Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nden (NVİ) alınabilir.
Gri Pasaport Kimlere Verilir?
- Kamu Görevlileri:
- Görevli olarak yurt dışına çıkan memurlar
- Uluslararası kuruluşlarda görevli memurlar
- Kamu görevlilerinin eşleri ve 25 yaşını aşmamış çocukları (belirli şartlarda)
- Uluslararası Kuruluşlarda Görevliler:
- BM ve diğer uluslararası kuruluşlarda görevli Türk vatandaşları
- Uluslararası kuruluşlarda sözleşmeli olarak çalışan Türk vatandaşları
- Uluslararası kuruluşlarda görevli Türk vatandaşlarının eşleri ve 25 yaşını aşmamış çocukları (belirli şartlarda)
Gri Pasaport Başvurusu Nasıl Yapılır?
- NVİ'ye Başvuru: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün (NVİ) herhangi bir il müdürlüğü veya ilçe müdürlüğüne şahsen başvurabilirsiniz.
- Gerekli Belgeler: Kimlik belgesi, fotoğraf, pasaport harcı ve defter ücreti dekontları, gri pasaport almaya hak veren belge veya belgeler, görevlendirme yazısı gibi gerekli belgeleri yanınızda bulundurmanız gerekir.
Gri Pasaport Hakkında Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Gri pasaport, yalnızca hak sahibi kişilere verilir. Aile fertlerinin gri pasaport alabilmesi için hak sahibi kişiyle kan bağı olması ve belirli şartları taşıması gerekir.
- Gri pasaport, resmi bir belge olduğu için kaybolması veya çalınması halinde derhal en yakın NVİ birimine veya diplomatik temsilciliğe bildirilmelidir.
- Gri pasaportunuzun geçerlilik süresi dolmadan en az 6 ay önce yenisini almanız önerilir.
- Gri pasaport, yalnızca resmi görev seyahatlerinde kullanılabilir. Özel seyahatlerde kullanılamaz.
4. Siyah Pasaport (Diplomatik Pasaport):
Siyah pasaport, diğer adıyla diplomatik pasaport, Dışişleri Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı ve TBMM üyelerine verilen ve en yüksek düzeyde diplomatik ayrıcalıklar sunan bir pasaport türüdür. Siyah pasaport sahipleri, birçok ülkeye vizesiz seyahat edebilir ve uluslararası alanda özel statüye sahiptirler.
Siyah Pasaportun Özellikleri:
- Renk: Siyah
- Süresi: 5 yıldır.
- Vizesiz Seyahat: Siyah pasaport sahipleri, 110'dan fazla ülkeye vizesiz seyahat edebilirler.
- Kapsamlı Seyahat: Siyah pasaport ile vize alarak 190'dan fazla ülkeye seyahat edilebilir.
- Diplomatik Ayrıcalıklar: Siyah pasaport sahipleri, diplomatik dokunulmazlık, gümrük muafiyeti, vergi muafiyeti ve diğer birçok ayrıcalıktan yararlanırlar.
- Harç ve Ücret: Siyah pasaport harcı ve defter ücreti ödenerek Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nden (NVİ) alınabilir.
Siyah Pasaport Kimlere Verilir?
- Dışişleri Bakanlığı Görevlileri:
- Büyükelçiler, elçiler, ataşeler ve diğer diplomatlar
- Dışişleri Bakanlığı'nda görevli memurlar
- Dışişleri Bakanlığı'nın eşleri ve 25 yaşını aşmamış çocukları (belirli şartlarda)
- Cumhurbaşkanlığı Görevlileri:
- Cumhurbaşkanı ve ailesi
- Cumhurbaşkanlığı Danışmanları
- Cumhurbaşkanlığı çalışanları
- Cumhurbaşkanlığı'nın eşleri ve 25 yaşını aşmamış çocukları (belirli şartlarda)
- TBMM Üyeleri:
- Milletvekilleri
- Milletvekillerinin eşleri ve 25 yaşını aşmamış çocukları (belirli şartlarda)
Siyah Pasaport Başvurusu Nasıl Yapılır?
Siyah pasaport için başvuru NVİ'ye yapılmamaktadır. Siyah pasaport başvuruları Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılmaktadır. Dışişleri Bakanlığı'nın ilgili birimine başvuru yapılması ve gerekli belgelerin sunulması gerekmektedir.
Pasaport Nereden Alınır?
Yukarıda belirtilen tüm pasaport türleri için başvuru NVİ'ye veya e-Devlet üzerinden yapılabilir. Başvuru sırasında gerekli belgeler ibraz edilmeli ve pasaport harcı ve defter ücreti ödenmelidir.
Özet Sonuç:
Pasaportlar, Türk vatandaşlarının yurt dışına çıkış ve girişlerinde kimliklerini belgelemek için kullanılan önemli belgelerdir. Farklı ihtiyaçlara göre farklı pasaport türleri mevcuttur. Hangi pasaport türüne ihtiyacınız olduğunu öğrenmek için NVİ'nin web sitesini ziyaret edebilir veya 199 Alo 199 numaralı telefonu arayabilirsiniz.